اگر قرارداد صلح عمری با رعایت الزامات قانونی در دفترخانه تنظیم گردد، بلافاصله سند مالکیت به نام صلح‌گیرنده منتقل خواهد شد؛ بنابراین در صلح عمری، سند به شخص جدید منتقل میشود. لازم به ذکر است که برای انتقال سند در این نوع صلح، باید مدارک شامل سند مالکیت، استعلامات شهرداری و دارایی و مدارک شناسایی طرفین به دفترخانه ارائه شود.
عقد صلح یکی از دسته‌های قراردادها در قانون مدنی است که در مورد آن احکام خاصی وجود دارد. طبق قانون مدنی، عقد صلح می‌تواند به دو شکل انجام گیرد: یا به عنوان یک معامله و یا به منظور حل و فصل اختلافات بین افراد و جلوگیری از بروز تنش. همچنین، قرارداد صلح می‌تواند به صورت رقبی یا عمری منعقد شود.
آیا در صلح عمری سند منتقل میشود
در صلح عمری، شخص صلح‌کننده اموال خود را به فرد دیگری منتقل می‌سازد، به این شرط که تا پایان عمر خود بتواند از منافع آن بهره‌برداری کند و صلح‌گیرنده حق ندارد او را از استفاده از منافع مال صلح شده محروم کند. با این حال، از آنجایی که مالکیت مال به محض انعقاد قرارداد به صلح‌گیرنده منتقل میشود، ممکن است این پرسش مطرح شود که آیا در صلح عمری سند نیز منتقل میشود؟
مطالب مرتبط: وکیل پایه یک دادگستری
در ادامه این مقاله، به بررسی این سوال خواهیم پرداخت که سند صلح عمری چیست و آیا در این نوع قرارداد سند منتقل میشود یا خیر. همچنین به شرایط و مدارک لازم برای انتقال سند در صلح عمری و آثار این انتقال در قرارداد خواهیم پرداخت.
سند صلح عمری چیست
قرارداد صلح عمری، نظیر دیگر قراردادها همچون بیع و هبه، دارای آثار حقوقی خاصی است. این آثار ممکن است در برخی موارد مورد چالش قرار گیرد؛ به‌طوری‌که یکی از طرفین یا شخص ثالثی وجود این قرارداد و آثار آن را انکار کند. بنابراین، ضروری است که طرفین قراردادها همواره متن قرارداد را به صورت مکتوب تنظیم کنند تا از بروز اختلافات جلوگیری شود.
به عنوان مثال، ممکن است صلح عمری، از جمله صلح‌نامه زمین، به صورت شفاهی بین دو نفر منعقد شود و بعداً در مورد وجود یا شرایط آن اختلافاتی به وجود آید. در چنین مواردی، ممکن است نیاز به مراجعه به دادگاه برای حل این اختلافات باشد. از این رو، تنظیم سند صلح عمری در قراردادهای مهمی که به انتقال مالکیت و سند ملکی به نام دیگری می‌انجامد، اهمیت بسیار بالایی دارد.
آیا در صلح عمری سند منتقل میشود
در این راستا، این پرسش مطرح میشود که سند صلح عمری چیست و مفهوم نقل و انتقال سند در این قرارداد چیست؟ به این سوال باید پاسخ داد که سند صلح عمری، نوشته‌ای است که در آن، جزئیات عقد صلح عمری و شرایط طرفین، از جمله حق فسخ قرارداد و موارد مشابه، درج میشود.
سند صلح عمری می‌تواند به دو صورت نوشته شود. در حالت اول، این سند به شکل یک سند عادی تهیه میشود که در آن طرفین شرایط خود را بر روی یک برگه معمولی ثبت کرده و در انتها امضا می‌کنند. اما در حالت دوم، طرفین به تنظیم یک سند عادی بسنده نکرده و برای تنظیم قرارداد به‌صورت رسمی، به دفاتر اسناد رسمی مراجعه نموده و صلح عمری محضری یا رسمی را تنظیم می‌کنند. در ادامه، به این سوال پاسخ خواهیم داد که آیا در صلح عمری سند منتقل میشود؟
تماس با وکیل مال
درخواست مشاوره فوری
بررسی حقوقی انتقال سند در صلح عمری
در ماده 752 قانون مدنی، مفهوم و شرایط عقد صلح توضیح داده شده است. بر اساس این ماده، قرارداد صلح می‌تواند برای انجام معاملات مورد نظر طرفین تنظیم شود یا به منظور حل اختلافات کنونی یا پیشگیری از ایجاد آنها به کار رود. به همین دلیل، قرارداد صلح کاربرد گسترده‌ای در انتقال دارایی‌ها به دیگران دارد.
از منظر قانونی، قرارداد صلح به دو نوع صلح رقبتی و صلح عمری تقسیم میشود. در صلح رقبتی، شخص صلح‌کننده حق استفاده از اموال خود را برای مدت معینی به دیگری واگذار می‌کند. در مقابل، در قرارداد صلح عمری، فرد می‌تواند حق بهره‌برداری از منافع دارایی را برای خود حفظ کند، در حالی که مالکیت آن را به شخص دیگری منتقل می‌سازد.
به بیان دیگر، صلح عمری به قراردادی اطلاق میشود که در آن، فرد مالکیت دارایی‌های خود را به شخص دیگری منتقل کرده و در عین حال، حق استفاده از منافع آن را تا پایان عمر خود حفظ می‌کند. به عنوان مثال، در صلح عمری برای فرزند، پدر می‌تواند به جای وصیت ملک خود به فرزند یا انتقال آن از طریق عقد بیع، با تنظیم صلح‌نامه آن را به فرزند واگذار کند و در عین حال تا پایان عمر خود از منافع آن بهره‌برداری کند، مانند سکونت در آن ملک.
مطالب مرتبط: وکیل کیفری تهران
سوالی که در مورد صلح عمری مطرح میشود این است که آیا در این نوع قرارداد سند منتقل میشود؟ در پاسخ باید گفت که اگر قرارداد صلح عمری به درستی تنظیم شود، مالکیت دارایی صلح شده به متصالح منتقل می‌گردد و این انتقال مالکیت به صورت رسمی صورت می‌گیرد. بنابراین، از زمان انعقاد قرارداد صلح عمری در دفترخانه، انتقال سند نیز انجام میشود.
به عبارت دیگر، صلح عمری به انتقال سند به نفع متصالح منجر میشود و او به عنوان مالک جدید دارایی صلح شده شناخته میشود و می‌تواند از حقوق مالکانه خود استفاده کند، مشروط بر اینکه حقوق صلح‌کننده را رعایت کرده و مانع استفاده او از دارایی صلح شده نشود. در ادامه، شرایط و مدارک مورد نیاز برای انتقال سند در قرارداد صلح عمری توضیح داده خواهد شد.
شرایط انتقال سند در صلح عمری
در بخش پیشین، موضوع صلح عمری و امکان انتقال سند در این نوع قرارداد بررسی شد. همان‌طور که توضیح داده شد، در صلح عمری، انتقال سند ملکی امکان‌پذیر است، اما این انتقال تحت شرایط خاصی صورت می‌گیرد. در این راستا، قصد داریم به بررسی شرایط لازم برای انتقال سند در صلح عمری بپردازیم.
برای پاسخ به این پرسش، باید گفت که اگر طرفین بخواهند پس از امضای قرارداد صلح عمری، سند را منتقل کنند و به عبارت دیگر، سند ملکی جدیدی برای صلح‌گیرنده دریافت نمایند، لازم است که قرارداد صلح عمری به‌صورت رسمی و محضری تنظیم شود.
در این زمینه، باید اشاره کرد که تنظیم صلح‌نامه می‌تواند به دو صورت انجام گیرد. در حالت نخست، طرفین با نگارش یک صلح‌نامه دستی، توافقات خود را در یک برگه عادی ثبت می‌کنند. اما با توجه به اینکه صلح عمری به انتقال مالکیت به فرد دیگر منجر میشود و احتمال بروز اختلافات در این زمینه وجود دارد، بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند که قرارداد صلح عمری را به‌صورت رسمی تنظیم نمایند.
تنظیم صلح‌نامه محضری به این شکل است که افراد با مراجعه به دفترخانه اسناد رسمی و ارائه مدارک لازم، صلح‌نامه‌ای به‌صورت رسمی تنظیم کرده و شرایط خود را در آن مشخص می‌سازند. این نوع تنظیم قرارداد به کاهش احتمال بروز اختلافات در آینده کمک می‌کند و همچنین موجب انتقال سند ملک به نام شخص دیگری خواهد شد.
بنابراین، پاسخ به این سوال که شرایط انتقال سند در صلح عمری چیست، این است که انتقال سند در صلح عمری منوط به تنظیم صلح‌نامه محضری است. بدین ترتیب، اگر صلح‌نامه دستی تنظیم شود، هرچند انتقال مالکیت انجام میشود، اما انتقال سند صورت نمی‌گیرد و طرفین باید پس از تنظیم صلح‌نامه دستی به دفترخانه مراجعه کرده و اقدام به انتقال سند نمایند. در بخش بعدی، مدارک مورد نیاز برای انتقال سند در صلح عمری را توضیح خواهیم داد.
علاوه بر این، یکی دیگر از شرایط انتقال سند در صلح عمری، عدم توقیف یا رهن بودن ملک است؛ زیرا طبق قانون مدنی، راهن نمی‌تواند در رهن تصرفی کند که مغایر با حق مرتهن باشد، مگر با اجازه او. به عنوان مثال، اگر سند ملکی در رهن بانک باشد، امکان صلح عمری آن به نفع شخص دیگری وجود نخواهد داشت. با این حال، در مورد املاک مشاع، مالک می‌تواند سهم خود را با استفاده از قرارداد صلح عمری به فرد دیگری منتقل کند.
مدارک لازم برای انتقال سند در صلح عمری
در بخش‌های پیشین، موضوعاتی مورد بررسی قرار گرفتند که شامل امکان انتقال سند در قرارداد صلح عمری و شرایط آن میشود. همان‌طور که اشاره شد، برای انتقال سند در صلح عمری، ثبت آن در دفتر اسناد رسمی الزامی است. اما پرسش کلیدی در این زمینه این است که چه مدارکی برای انتقال سند ملکی در قرارداد صلح عمری مورد نیاز است؟ در این بخش، مدارک ضروری برای این انتقال را توضیح می‌دهیم.
یکی از اساسی‌ترین مدارک مورد نیاز برای انتقال سند در صلح عمری، سند ملک است. به عبارت دیگر، لازم است که سند تک‌برگی یا دفترچه‌ای ملک مربوط به صلح به دفترخانه ارائه گردد. اگر ملک مورد نظر سند نداشته باشد، تنها امکان صلح به صورت عادی یا دست‌نویس وجود دارد و در این حالت انتقال سند ممکن نخواهد بود. برای اطلاعات بیشتر در این خصوص، می‌توانید مقاله‌ای با عنوان “صلح عمری ملک بدون سند” را مطالعه کنید.
مطالب مرتبط: وکیل ملکی تهران
از دیگر مدارک ضروری برای انتقال سند در صلح عمری، استعلام‌های مربوط به ملک از اداره دارایی، شهرداری و اداره ثبت است که باید به دفترخانه تحویل شود. همچنین، در صورتی که ملک مورد صلح، اعیانی و ساخته شده باشد، گواهی پایان کار نیز به عنوان یکی از مدارک الزامی در نظر گرفته میشود. علاوه بر این، ارائه مدارک شناسایی طرفین قرارداد صلح عمری، شامل شناسنامه و کارت ملی، نیز ضروری است.
آثار انتقال سند در صلح عمری
در بخش‌های قبلی، به این پرسش پرداخته شد که آیا در قرارداد صلح عمری امکان انتقال سند وجود دارد یا خیر، و همچنین شرایط و مدارک مورد نیاز برای تنظیم سند رسمی در این نوع قرارداد بررسی شد. در صورتی که طرفین به دفترخانه اسناد رسمی مراجعه کرده و قرارداد را به صورت محضری تنظیم کنند، انتقال سند صورت می‌گیرد. اما سوالی که مطرح میشود این است که آثار این انتقال در صلح عمری چیست؟ در اینجا به بررسی آثار انتقال سند در صلح عمری خواهیم پرداخت.یکی از مهم‌ترین آثار این انتقال این است که طرف صلح‌گیرنده یا متصالح به صورت قانونی مالکیت مال صلح‌شده را به دست می‌آورد و می‌تواند پس از انتقال سند، تمامی حقوق مالکانه‌اش را در آن اعمال کند.
از سوی دیگر، مصالح یا صلح‌کننده نیز تا زمان حیات خود می‌تواند از منافع ملک صلح‌شده بهره‌برداری کند و متصالح نمی‌تواند مانع او شود.به عنوان مثال، متصالح می‌تواند پس از انتقال سند، ملک صلح‌شده را به فروش برساند. با این حال، لازم است که حقوق مصالح را در نظر بگیرد و در قرارداد شرط کند که مصالح همچنان از منافع ملک استفاده خواهد کرد و با خریدار ملک توافق کند که مصالح حق استفاده از ملک را خواهد داشت.دیگر اثر انتقال سند در صلح عمری، امکان یا عدم امکان فسخ قرارداد است.
از آنجا که صلح عمری یک قرارداد لازم به شمار می‌آید، هیچ‌یک از طرفین نمی‌توانند بدون رضایت دیگری آن را فسخ کنند، مگر اینکه توافقی بین آنها وجود داشته باشد یا صلح خیاری منعقد شده باشد که در آن شرایط خاصی برای حق فسخ مصالح پیش‌بینی شده باشد.اثر دیگری که می‌توان به آن اشاره کرد این است که اگر متصالح قبل از مصالح فوت کند، به دلیل لازم بودن عقد صلح عمری، قرارداد همچنان برقرار خواهد بود و مصالح تا پایان عمر می‌تواند از منافع ملک صلح‌شده استفاده کند.
پس از فوت مصالح، مالکیت منافع آن ملک به ورثه متصالح منتقل میشود.برای کسب اطلاعات بیشتر درباره انتقال سند در صلح عمری، به کانال تلگرام حقوق قراردادها و عقود مراجعه کنید. گروه وکلای وکیل مال نیز آماده‌اند تا به سوالات شما در زمینه انتقال سند در صلح عمری پاسخ دهند.
سوالات متداول
1- آیا در صلح عمری سند منتقل می شود ؟
پس از امضای قرارداد صلح، حق مالکیت ملک به شخصی که صلح را انجام داده منتقل میشود. اگر قرارداد در قالب محضری تنظیم شده باشد، سند ملک نیز به وی واگذار خواهد شد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، پیشنهاد میشود مقاله مربوطه را مطالعه نمایید.
2- آثار انتقال سند در صلح عمری چیست ؟
یکی از نتایج انتقال سند در صلح عمری این است که طرفین توافق می‌توانند تمامی حقوق مالکیتی خود را به طور رسمی و قانونی به اجرا درآورند، مشروط به اینکه منافع طرف دیگر نیز در نظر گرفته شود. توضیحات بیشتری در این زمینه در مقاله ارائه شده است.
3- مدارک لازم برای انتقال سند در صلح عمری چیست ؟
برای انتقال سند در صلح عمری، علاوه بر مدارک شناسایی طرفین و سند ملک، نیاز به استعلام از اداره دارایی، شهرداری و ثبت نیز وجود دارد. جزئیات این موارد در مقاله به طور کامل توضیح داده شده است.