کاهش مجازات برای جرایم مرتبط با مواد مخدر، قانونی است که در سال 1399 به تصویب رسید. بر اساس این قانون، وکلا متخصص در حوزه مواد مخدر می‌توانند برای افرادی که حکم نهایی آن‌ها صادر شده است، درخواست کاهش مجازات را ارائه دهند.
اگرچه به نظر می‌رسد که تهیه یک لایحه برای کاهش مجازات کار آسانی باشد، اما نکته‌ای که باید به آن توجه شود این است که برای انجام این کار، لازم است شرایط خاصی را مدنظر قرار داده و با یک وکیل پایه یک دادگستری با تجربه مشورت شود. در این مقاله به این مسئله پرداخته‌ایم.
تاریخچه قوانین جرایم مواد مخدر
در تاریخ 17 آبان 1376، قانونی تحت عنوان قانون مبارزه با مواد مخدر به تصویب رسید که شامل 42 ماده و 25 تبصره می‌باشد. این قانون به منظور اجرای اصل 110 قانون اساسی کشور تصویب شده است. با توجه به این که مواد مخدر نه تنها بر سیستم عصبی تأثیر منفی می‌گذارند، بلکه می‌توانند به تخریب بنیان خانواده و زندگی فرد نیز منجر شوند، کشورهای مختلف اقدام به وضع مجازات‌ها و قوانین خاصی در این زمینه کرده‌اند. جمهوری اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست و قوانین متناسبی در این خصوص وجود دارد که تمامی افراد جامعه ملزم به رعایت آن‌ها هستند. در این راستا، موارد مشخصی به عنوان جرم در نظر گرفته می‌شوند:
- واردسازی انواع مواد مخدر یا داروهای روان‌گردان
- جابه‌جایی مواد مخدر یا مواد روان‌گردان
- تجارت و ارسال مواد مخدر یا مواد روان‌گردان
- تولید یا ایجاد مواد مخدر و داروهای روان‌گردان
- جابه‌جایی مواد مخدر یا مواد روان‌گردان
- معاملات مربوط به مواد مخدر یا داروهای روان‌گردان
- مصرف مواد مخدر یا مواد روان‌گردان
در این راستا، برای این گروه از افراد مجازاتی تعیین شده است تا از تکرار این جرم جلوگیری شود. طبق ماده «۵» قانون مبارزه با مواد مخدر، هر فردی که اقدام به خرید، نگهداری، پنهان کردن، حمل یا صادرات تریاک یا سایر موادی که در ماده ۴ ذکر شده، مانند بنگ، چرس، تریاک، شیره و سوخته می‌کند، به مجازات‌های زیر محکوم خواهد شد:
- تا حد ۵۰ گرم، مشمول جریمه نقدی ۳ میلیون ریالی و تا ۵۰ ضربه شلاق خواهد بود.
- مقدار بین ۵۰ تا ۵۰۰ گرم مشمول جریمه نقدی از ۵ تا ۱۵ میلیون ریال و همچنین ۱۰ تا ۷۴ ضربه شلاق خواهد بود.
- میزان جریمه نقدی برای مقادیر بین ۵۰۰ گرم تا ۵ کیلوگرم، در حدود ۱۵ تا ۶۰ میلیون ریال، همراه با ۴۰ تا ۷۴ ضربه شلاق و حبس از ۲ تا ۵ سال تعیین شده است.
- برای جرم‌هایی که شامل حمل و نقل بین ۵ تا ۲۰ کیلوگرم مواد مخدر می‌شود، مجازات‌هایی در نظر گرفته شده است که شامل جریمه نقدی بین ۶۰ تا ۲۰۰۰ میلیون ریال، ۵۰ تا ۷۴ ضربه شلاق و حبس از ۵ تا ۱۰ سال می‌باشد. در صورت ارتکاب دوباره این جرم، علاوه بر مجازات‌های قبلی، اموال فرد متخلف مصادره خواهد شد، به جز هزینه‌های لازم برای تأمین معیشت خانواده‌اش. اگر فرد برای بار سوم مرتکب این جرم شود، مجازاتش اعدام و همچنین مصادره اموالش خواهد بود، با این شرط که هزینه‌های زندگی خانواده‌اش محفوظ بماند.
- برای وزن‌های بین ۲۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم، علاوه بر موارد ذکر شده در بند ۴، به ازای هر کیلوگرم ۲ میلیون ریال بر مجازات مالی افزوده خواهد شد. در صورت تکرار جرم، مجازات اعدام و ضبط اموال، به جز هزینه‌های لازم برای تأمین زندگی خانواده محکوم، در نظر گرفته می‌شود.
- وزن بالای ۱۰۰ کیلوگرم، علاوه بر تنبیه‌های ذکر شده در بندهای ۴ و ۵، موجب محکومیت به حبس ابد خواهد شد و در صورت تکرار جرم، به مجازات اعدام و همچنین ضبط اموال، به جز هزینه‌های لازم برای تأمین زندگی خانواده متهم، منجر می‌شود.
مواد مخدر صنعتی، دسته‌ای از داروهای روان‌گردان هستند که شامل هروئین، مرفین، کوکائین و دیگر انواع مشابه می‌باشند و تحت قوانین خاصی قرار دارند. افرادی که به فعالیت‌هایی مانند تولید، فروش، توزیع، صادرات، خرید یا ارسال این مواد بپردازند، با مجازات‌های زیر روبه‌رو خواهند شد:
- برای وزن‌هایی که تا پنج سانتی گرم می‌رسند، جریمه‌ای نقدی بین ۵۰۰ هزار تا یک میلیون ریال به همراه ۲۰ تا ۵۰ ضربه شلاق تعیین شده است.
- در بازه وزنی ۵ گرم تا ۱ گرم، جریمه‌ای نقدی در محدوده ۲ میلیون تا ۶ میلیون ریال به همراه ۳۰ تا ۷۰ ضربه شلاق در نظر گرفته خواهد شد.
- میزان جریمه نقدی از ۸ میلیون تا ۲۰ میلیون ریال به همراه حبس از ۲ تا ۵ سال و همچنین ۳۰ تا ۷۰ ضربه شلاق برای مقدار بین ۱ تا ۴ گرم تعیین شده است.
- میزان جریمه نقدی برای مقادیر بین ۴ تا ۱۵ گرم، از ۲۰ میلیون تا ۴۰ میلیون ریال متغیر است که در صورت محکومیت، ممکن است به ۵ تا ۸ سال حبس و ۳۰ تا ۷۴ ضربه شلاق نیز منجر شود.
- مجازات برای مقادیر بین ۱۵ تا ۳۰ گرم شامل جریمه نقدی از ۴۰ تا ۶۰ میلیون ریال و همچنین حبس از ۱۰ تا ۱۵ سال به همراه ۳۰ تا ۷۴ ضربه شلاق خواهد بود.
- بیش از ۳۰ گرم، مجازات اعدام و ضبط دارایی‌ها به جز هزینه‌های ضروری برای تأمین معیشت خانواده متهم.
شرایط تخفیف مجازات جرایم مواد مخدر
در قانون تخفیف مجازات‌ها، تدابیری برای جرایم مرتبط با مواد مخدر پیش‌بینی شده است. طبق اصلاحات سال ۱۳۹۹ در تبصره ماده ۳۸ قانون مبارزه با مواد مخدر، تمامی افرادی که به دلیل جرائم مربوط به مواد مخدر محکوم شده‌اند، پس از صدور حکم دادگاه، در صورتی که با نیروی انتظامی یا نهادهای ذی‌ربط همکاری مؤثری انجام دهند و این همکاری به شناسایی و کشف شبکه‌های مواد مخدر منجر شود، دادگاه می‌تواند با توجه به این همکاری، مجازات‌های کمتری برای آن‌ها تعیین کند.
به طور کلی، دادگاهی که حکمی را صادر می‌کند، می‌تواند بنا به درخواست نیروی انتظامی یا نهادهای مرتبط که متهم با آن‌ها همکاری داشته، تخفیفاتی برای فرد خطاکار در نظر بگیرد. علاوه بر این، در حکم اعدام نیز امکان اعمال عفو و تخفیف وجود دارد. در این صورت، موضوع باید به کمیسیون عفو ارسال شود تا این کمیسیون در مورد آن تصمیم‌گیری کند. بنابراین، دادگاه به تنهایی نمی‌تواند اقدام به عفو یا تخفیف کند و نظر کمیسیون در این زمینه از اهمیت و ضرورت بالایی برخوردار است.
مطالب مرتبط:جاسازی مواد مخدر در ماشین
به جز کاهش مجازات‌ها، شما این امکان را دارید که از آزادی مشروط در مورد جرایم مربوط به مواد مخدر نیز استفاده کنید. در مقاله‌ای دیگر به تفصیل به این موضوع پرداخته‌ایم.
شروع یک مشاوره با وکلای حرفه ای موکل یار
خدمات مشاوره حقوقی معتبر از سوی یک متخصص پایه یک دادگستری ارائه می‌شود. در موکل یار، مشاوره حقوقی آنلاین و تلفنی به صورت تضمینی در زمینه دعاوی مربوط به تهران، البرز و خارج از کشور در دسترس است.
تخفیف مجازات در قانون جدید مواد مخدر
در سال 1401، قوه قضاییه قانون تازه‌ای در زمینه مجازات مواد مخدر را به تصویب رساند. طبق ماده 5 این قانون که در آن زمان مورد تجدید نظر قرار گرفت، مجازات برای حمل تریاک یا دیگر مواد سنتی به شرح زیر است: برای مقادیر بین 1 تا 50 گرم، جریمه نقدی از 300 هزار تومان و حداکثر 50 ضربه شلاق تعیین شده است. همچنین، در صورت حمل بین 50 تا 500 گرم، مجازات شامل جریمه‌ای بین 500 هزار تومان تا 1 میلیون و 500 هزار تومان و 74 ضربه شلاق می‌باشد.
هزینه‌های مربوط به وکیل به وضعیت خاص پرونده‌تان بستگی دارد که جزئیات آن در صفحه هزینه وکیل مواد مخدر 1403 به طور جامع توضیح داده شده است.
تخفیف مجازات جرم مواد مخدر چگونه محاسبه می‌شود؟
موضوع دیگری که در این زمینه مطرح می‌شود، نحوه اعمال تخفیف و عفو و چگونگی محاسبه آن است. در این راستا، ماده ۳۸ قانون مبارزه با مواد مخدر به وضوح بیان می‌کند که در صورت وجود شرایط خاص، دادگاه این اختیار را دارد که مجازات تعزیری را تا نیمی از حداقل مجازات کاهش دهد. به عبارت دیگر، اگر یک جرم مجازات تعزیری معادل ۱۰ سال حبس داشته باشد، دادگاه می‌تواند آن را به ۵ سال کاهش دهد. همچنین، باید توجه داشت که تخفیف به میزان نصف الزامی نیست و قانون تنها سقف این تخفیف را تعیین کرده است.
در صورتی که مجازات محکومین حداقل مقدار معین شده‌ای نداشته باشد، دادگاه امکان دارد که آن را تا ۵۰ درصد کاهش دهد. لازم به ذکر است که در مورد جرایم مواد مخدر، در صورت صدور حکم حبس ابد، تخفیف مجازات به مدت ۱۵ سال اعمال می‌شود. بنابراین، باید توجه داشت که کاهش مجازات حبس ابد به ۱۵ سال خواهد بود.
مطالب مرتبط: وکیل کیفری تهران
روش دیگری برای کاهش مجازات در زمینه جرائم مواد مخدر، درخواست استفاده از پابند الکترونیکی برای متهمان این حوزه است که امکان درخواست آن با همکاری وکیل وجود دارد.
چگونه درخواست تخفیف مجازات مواد مخدر را ارائه کنیم؟
برای ارائه درخواست کاهش مجازات مرتبط با جرایم مواد مخدر به دادگاه، باید واجد شرایط خاصی باشید. علاوه بر اطلاعاتی که پیش‌تر ذکر شد، داشتن ویژگی‌های زیر نیز ضروری است تا بتوانید از تخفیف مجازات بهره‌مند شوید:
- عفو و بخشش شاکی یا خواهان‌های خصوصی
- همکاری با مسئولان به منظور شناسایی و نابودی گروه‌های قاچاق مواد مخدر یا همکاران این فعالیت غیرقانونی.
- شرایط ویژه فرد مجرم در لحظه وقوع جرم یا وجود انگیزه‌ای حین ارتکاب عمل، به نظر و تصمیم قاضی بستگی دارد.
- اعلام هویت متهم پیش از آغاز تحقیقات و بررسی‌ها
- شیمانی، دارای تاریخچه‌ای مثبت و همچنین ویژگی‌های خاص از جمله سن بالا و بیماری‌های خاص است.
- اقداماتی با حداقل دخالت در وقوع جرم انجام شده است.
در نظر داشته باشید که یکی دیگر از راه‌های کاهش مجازات، درخواست عفو از سوی رهبری برای افرادی است که به جرم مواد مخدر محکوم شده‌اند. در نوشته‌ای دیگر به تفصیل درباره این موضوع بحث کرده‌ایم.
نمونه لایحه تخفیف مجازات مواد مخدر
در ادامه، نمونه‌ای از لایحه درخواست کاهش مجازات در زمینه مواد مخدر ارائه خواهیم کرد که می‌تواند به شما کمک کند.
ریاست محترم دادگاه کیفری
به اطلاع می‌رسانم که اینجانب …… فرزند …. به عنوان محکوم در پرونده شماره …. به اتهام حمل مواد مخدر، بر اساس حکم دادگاه …. به 70 ضربه شلاق، پرداخت جریمه نقدی به مبلغ 6 میلیون ریال و همچنین 3 سال حبس تعزیری محکوم گردیده‌ام. با توجه به این که بنده با نیروهای انتظامی همکاری کرده و این همکاری منجر به دستگیری اعضای یک باند شده است، و از آنجا که دادستان نسبت به حکم صادره تجدید نظر نکرده و همچنان مهلت برای درخواست تجدید نظر برای من باقی است، به موجب این لایحه حق هرگونه درخواست تجدید نظر را از خود سلب و ساقط می‌نمایم. لذا از مرجع محترم درخواست می‌کنم که با استناد به ماده 38 قانون مبارزه با مواد مخدر و ماده 442 قانون آیین دادرسی کیفری، مجازات من را کاهش دهند.
بر اساس آنچه در لایحه ذکر شده، فردی که به حکم محکوم شده، با استناد به ماده 38 درخواست کاهش مجازات را ارائه داده است. علاوه بر این، در ماده 442 قانون آیین دادرسی کیفری آمده است که:
در تمامی موارد محکومیت‌های تعزیری، در صورتی که دادستان نسبت به حکم صادره درخواست تجدیدنظر نکرده باشد، محکومٌ علیه می‌تواند قبل از پایان مهلت تجدیدنظر خواهی با مراجعه به دادگاه صادرکننده حکم، حق تجدیدنظر خواهی خود را لغو کند یا درخواست تجدیدنظر را پس بگیرد و همچنین تقاضای کاهش مجازات نماید. در این حالت، دادگاه در یک جلسه فوق‌العاده با حضور دادستان به بررسی موضوع پرداخته و می‌تواند تا یک چهارم از مجازات تعیین شده را کاهش دهد. این تصمیم دادگاه غیرقابل تغییر است.
مطالب مرتبط:
اگر لایحه تدوین شده نتواند قاضی را مجاب کند، دادگاه هیچ تخفیفی برای متهم در نظر نخواهد گرفت و مدت و شدت محکومیت تغییر نخواهد کرد. بنابراین، توصیه می‌شود که این لایحه حتماً توسط وکیل متخصص در امور مواد مخدر تهیه شود و به همراه تمامی مدارک ضروری و مستندات مشخص به دادگاه ارائه گردد تا درخواست تخفیف به صورت مؤثری مطرح شود.
یک وکیل مواد مخدر قادر است با این اقدام، راهی برای کاهش مجازات پیدا کرده و به موکل خود کمک کند تا از این مزایا برخوردار شود.